طرح گوبلن در فرش ایرانی

تاریخچه و پیشینه فرش کرمان به سال های خیلی دور بر می گردد. به زمان هایی که فرانسویان هم در این صنعت حرفی برای گفتن داشتند. طرح گوبلن در فرش کرمان برداشتی از طرح های آبوسون و ساوونری فرانسه بوده که در کرمان آن را به طرح گوبلن می شناسند.

پیشینه طرح گوبلن

ژان گوبلن یک تاجر و صنعتگر فرانسوی بود که در قرن پانزدهم با راه اندازی کارگاههای رنگرزی به شهرت رسید.(قالی طرح افشان)در قرن شانزدهم برای اولین بار او اقدام به دایر کردن کارگاه گوبلن بافی نمود و این بافته بر اساس بافت تاپستری بافته می شدند. بعد از این دوره با روی کار آمدن هنری دوم گوبلن بافی رو به اوفول گذاشت و بعدها در دوره هنری چهارم دوباره افرادی جدیدی در حرفه رنگرزی و بافندگی وارد فرانسه شده و به این کار مشغول گردیدند.

در این دوره گوبلن های تاپستری در کارگاههای مخصوص برای دربار و افراد سلطنتی بافته می شد. در سال 1825 کارگران گوبلن بافی برای بافت فرش هم آموزش داده شدند تا بافت فرش هم در فرانسه آغاز گردد. ویژگی خاص فرش و گوبلن های فرانسوی در این است که ترنج های بیضی شکل داشته و موتیف اصلی در آنها گلفرنگ و برگ فرنگ است.

طرح گوبلن در فرش بافی کرمان

در دوره قاجار با مسافرت پی درپی افراد سلطنتی و پادشاه به کشورهای اروپایی و از جمله فرانسه منسوجات و بافته های آنها به عنوان تزئین درب و دیوار دربار و خانه ها به ایران آورده می شد.(طرح تزئینی قالی در فرش ایرانی) این بافته ها در منازل، سرستون ها و پنجره ها مورد استفاده قرار می گرفتند. بعد از جنگ جهانی اول بافت طرح گوبلن در فرش های کرمان آغاز گردید. در این دوره تجار کشورهای آمریکا و انگلیس تمایل بسیاری به خرید گوبلن فرانسوی داشتند و به جز طرح های این بافته چیزی دیگری نمی خواستند.
این تجار تمایل داشتند فرش هایی با طرح های گل و بته درشت و خلوت خریداری کنند. برای همین بافت این مدل ها در کرمان به اوج خود رسید. به همین دلیل است که به طرح گوبلن طرح اروپایی هم گفته می شود.

ویژگی های طرح گوبلن

1-اولین ویژگی این طرح وجود گلفرنگ در نقش و نگارهای آن است که نقش اصلی را در این نوع بافته تشکیل می دهد.
2-گلفرنگ های در این مدل فرش به رنگ صورتی و خاری بافته می شوند.
3-ویژگی دیگر این مدل فرش وجود برگ فرنگ ها در لچک ترنج آن است که به تعداد زیاد هم دیده می شود