رنگرزی به فرایند تغییر رنگ تار و پود نخ و پارچه و یا الیاف به وسیله مواد رنگزا گفته می شود. در این فرایند برای انجام شدن درست کار باید یکسری عوامل و شرایط وجود داشته باشند و هر کدام از این عوامل هم تحت کنترل قرار بگیرند. رنگرزی به شیوه سنتی و یا صنعتی انجام می شود و در هر دو روش سنتی و صنعتی رعایت یکسری اصول کلی ضروری بوده و بدون رعایت آنها کیفیت کار تغییر می کند.
افرادی که کار نظارت بر این فرایند را بر عهده دارند،( فرایند رنگرزی چیست؟ ) باید رنگ، الیاف و پارچه و نحوه ترکیب و ادغام اینها را در هم دانسته و بتوانند، فرایند را مدیریت کنند و دانش کافی برای انجام این کار را هم داشته باشند. در غیر اینصورت قطعا نتیجه بدست آمده آن چیزی نخواهد بود که انتظارش را دارند. برای انجام یک رنگرزی خوب و با کیفیت باید عوامل ذیل به دقت در نظر گرفته شده و تمام جزئیات آن تحت کنترل باشد:
نوع پارچه و نخ و یا الیافی که قصد رنگرزی به شیوه سنتی و صنعتی دارید
اینکه قصد داشته باشید چه چیزی را رنگ کنید پارچه باشد یا نخ یا قالی در فرایند کار قطعا موثر بوده و تفاوت هایی ایجاد می کند. بر اساس نوع کالایی که می خواهید آن را رنگ کنید، مواد رنگرزا تغییر می کند. مثلا برای رنگ کردن قالی باید از موادی استفاده شود که مقاومت کافی و مناسب در برابر شستشو، نور و پا خوردن را داشته باشند و با یک یا دوبار شستن و استفاده رنگ آنها تغییر نکند. یا اینکه وقتی قصد دارید پارچه پرده را رنگ کنید باید فاکتور مقاومت در برابر نور بیشتر مد نظر قرار بگیرد.
( تاریخچه رنگ و مواد مورد استفاده در رنگرزی )برخی رنگ ها مانند رنگ های کرومی و متال و اسیدی برای این امور مناسب تر بوده و بیشتر استفاده می شوند. فردی که این کار انجام می دهد باید شناخت کافی نسبت به خصوصیت رنگها داشته باشد.
نوع ماده رنگزا دومین عامل موثر بر کیفیت رنگرزی است
شرکت و کمپانی های مختلفی در کار تولید و عرضه مواد رنگزا هستند و هر کدام ممکن است در جزئیات فرمول مورد استفاده با هم تفاوت داشته باشند. شخصی که در کار رنگرزی است باید برند های مختلف را شناخته و از ترکیب ملکولی مواد تولید شده آنها مطلع باشد تا بتواند بهترین و مناسب ترین رنگ را برای رنگرزی هر کالا انتخاب کند.
عامل مهم دیگر در کیفیت رنگرزی انتخاب و استفاده از آب است
در رنگرزی به شیوه سنتی و صنعتی آبهای سخت عموما باعث پایین آمدن کیفیت این فرایند شده و فرایند رنگرزی را مختل می کنند. آبهایی که کلسیم و منیزیم زیادی دارند، رنگ را کدر کرده و از شفافیت کار می کاهند. برای اینکه سختی آب مورد استفاده کاهش پیدا کند، کارگاههای رنگرزی می توانند از مواد سختی گیر استفاده کنند.
