اتمام موجودی
پته جغه نقش سرو سرافکنده که نشانه ایران و ایرانیان است. بته جغه نقشی است که در تاریخ هنرهای سنتی همیشه مورد توجه بوده و در تزیین انواع صنایع دستی به ویژه پارچه، قالی و گلیم ، کاشی سفال، شالبافی، نساجی، خاتم، تشعیر و زربافی در اندازهها و اشکال گوناگون سهم زیادی دارد. همچنین به شکل زیوری است که از پر درنا یا کلنگ یا مرغ ماهیخوار سازند و بر کلاه نهند و بیشتر بهادران و دلیران بر سر گذارند.
منشا پته جغه
اصل و منشاء طرح ایرانی بته جغه را به آتش مقدس، به کاج، به نخل، به بادام، به گلابی و همچنین به کیسه چرمی، به شکل باسمهای مشت بسته و حتی به شیارهایی که برحسب اتفاق رودخانه جومنا در مسیر خود از دره کشمیر به جلگه هندوستان ایجاد میکند، تشبیه کردهاند. نیز سرآغاز آن را هنر ایلامی آشوری و سرانجام آن هنر هخامنشی دانستهاند. بسیاری بر این باور اند که نقش بته جغه سرو ایرانی ریشه دارد که از نمادهای زرتشتی بودهاست.
سروی که نشانه آزادگی ایرانیان بوده و از سر فروتنی سر خم کردهاست. برخی دیگر سرو را نشان ایستادگی ایران در برابر تندبادهای حوادث و خمیدگی سر این سرو را نشانی از آسیب دیدن ش در این تندبادها میدانند. عدهای دیگر آن را به بازمانده از سروی میدانند که در دوران مزدکیان نشانه آزادگی آنان بوده و پس از شکست مزدک سر خود را از شرمساری به زیر انداخته است. دهخدا بته جغه را ساخته شده از پر پرندگان میداند که بر بالای کلاه پادشاهان ایران نصب میشدهاست.
سلطان های عثمانی و نقوش پته جغه
این نقش بعدها در شرق رواج زیادی یافت. طغراهای سلطانهای عثمانی هم در همین نقش طراحی شدهاست. در حفاریهای دره پازیریک نیز، در سال ۱۹۴۹ میلادی توسط باستانشناسان روسی در کنار قالی پازیریک و دیگر چیزها، قمقمهای چرمین به دست آمد که روی آن را با نقش بته آراستهاند. کهنگی آن را با آزمایشهای علمی نزدیک به ۲۵۰۰ سال تخمین زدهاند. این کهنترین سندی از این نقش است که تاریخ آن را نشان میدهد.
گاهی در آمریکا این نقش را به معنی خیارشور ایرانی مینامند.
نقد و بررسیها
پاکسازی فیلترهنوز بررسیای ثبت نشده است.